Trồng chanh dây trong nhà kính

  • 20/11/2023

Chanh dây là loại nông sản giá trị cao, mang lại nhiều lợi nhuận. Chanh dây rất được ưa chuộng ngày nay ở cả Việt Nam cũng như thế giới. Cùng tìm hiểu sơ lược về chanh dây, mô hình trồng chanh dây, cách làm giàn leo cho chanh dây trong nhà kính và cách lựa dây giàn leo sao cho phù hợp dưới bài viết

Chanh dây là loại nông sản giá trị cao, mang lại nhiều lợi nhuận. Chanh dây rất được ưa chuộng ngày nay ở cả Việt Nam cũng như thế giới. Cùng tìm hiểu sơ lược về chanh dây, mô hình trồng chanh dây, cách làm giàn leo cho chanh dây trong nhà kính và cách lựa dây giàn leo sao cho phù hợp dưới bài viết:

  1. Sơ lược về chanh dây
  2. Mô hình trồng chanh dây nhà kính
  3. Cách làm giàn leo chanh dây
  4. Lựa chọn dây làm giàn leo cho chanh dây phù hợp

Chi tiết từng nội dung

Sơ lược về chanh dây

Chanh dây (Passiflora edulis) là một loài thực vật có hoa thuộc họ Passifloraceae, có nguồn gốc từ Nam Mỹ. Cây chanh dây là một loại cây leo thân gỗ, có thể cao tới 20 mét. Hoa chanh dây có màu vàng, tím hoặc hồng, có hương thơm nhẹ nhàng. Quả chanh dây có hình bầu dục, dài khoảng 7-10 cm, có vỏ ngoài màu vàng hoặc tím. Phần thịt quả có màu vàng nhạt, có vị chua ngọt, hơi chát.

Chanh dây là một loại trái cây nhiệt đới được trồng phổ biến ở nhiều nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Chanh dây có nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm:

  • Cung cấp vitamin C, A, E, B6, kali, sắt,...
  • Giúp tăng cường hệ miễn dịch
  • Chống oxy hóa, ngăn ngừa lão hóa
  • Hỗ trợ tiêu hóa
  • Giảm căng thẳng, lo âu
  • Tăng cường sức khỏe tim mạch
  • Hỗ trợ giảm cân

Chanh dây có thể được ăn trực tiếp, làm sinh tố, nước ép, mứt,...

Thành phần dinh dưỡng của chanh dây

Trong 100 gram chanh dây chứa:

  • Năng lượng: 60 calo
  • Carbohydrate: 15 gram
  • Chất xơ: 3 gram
  • Protein: 2 gram
  • Vitamin C: 100% nhu cầu khuyến nghị hàng ngày
  • Vitamin A: 10% nhu cầu khuyến nghị hàng ngày
  • Vitamin E: 10% nhu cầu khuyến nghị hàng ngày
  • Vitamin B6: 10% nhu cầu khuyến nghị hàng ngày
  • Kali: 20% nhu cầu khuyến nghị hàng ngày
  • Sắt: 5% nhu cầu khuyến nghị hàng ngày

Lợi ích của chanh dây cho sức khỏe

Chanh dây là một loại trái cây có giá trị dinh dưỡng cao, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm:

  • Tăng cường hệ miễn dịch: Chanh dây là một nguồn cung cấp vitamin C dồi dào, giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống lại các tác nhân gây bệnh.
  • Chống oxy hóa, ngăn ngừa lão hóa: Chanh dây chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi tác hại của các gốc tự do, ngăn ngừa lão hóa.
  • Hỗ trợ tiêu hóa: Chanh dây có chứa chất xơ, giúp hỗ trợ tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón.
  • Giảm căng thẳng, lo âu: Chanh dây có chứa các hợp chất có tác dụng thư giãn thần kinh, giúp giảm căng thẳng, lo âu.
  • Tăng cường sức khỏe tim mạch: Chanh dây có chứa kali, giúp điều hòa huyết áp, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
  • Hỗ trợ giảm cân: Chanh dây có chứa chất xơ, giúp tạo cảm giác no lâu, hỗ trợ giảm cân.

Cách chọn chanh dây tươi ngon

Khi chọn mua chanh dây, bạn nên chọn những quả có vỏ ngoài căng mọng, không bị thâm, dập. Quả chanh dây chín có màu vàng hoặc tím đậm. Bạn cũng có thể dùng tay ấn nhẹ vào vỏ quả, nếu vỏ quả mềm, dễ ấn thì đó là quả chín.

Cách bảo quản chanh dây

Chanh dây có thể được bảo quản trong tủ lạnh trong khoảng 5-7 ngày. Bạn cũng có thể cắt chanh dây thành từng múi, cho vào túi nilon buộc kín và bảo quản trong tủ lạnh trong khoảng 2-3 ngày.

Một số món ăn, thức uống từ chanh dây

Chanh dây có thể được chế biến thành nhiều món ăn, thức uống khác nhau, bao gồm:

  • Ăn trực tiếp: Chanh dây chín có thể ăn trực tiếp, rất ngon và bổ dưỡng.
  • Làm sinh tố: Chanh dây là nguyên liệu chính của nhiều loại sinh tố thơm ngon, bổ dưỡng.
  • Nước ép: Nước ép chanh dây có vị chua ngọt, thanh mát, rất thích hợp để giải khát.
  • Mứt chanh dây: Mứt chanh dây có vị chua ngọt, thơm ngon, có thể dùng để ăn kèm với bánh mì, bánh quy,...
  • Trà chanh dây: Trà chanh dây có vị chua ngọt, thanh mát, rất tốt cho sức khỏe.

Ở Việt Nam có nhiều vùng phát triển trồng chanh dây quy mô lớn. Vùng trồng chanh dây quy mô lớn nhất cả nước là ở Tây Nguyên với khoảng 8,2 nghìn hecta, chiếm hơn 86% diện tích cả nước. Trong đó,  tập trung ở các tỉnh Gia Lai (quy mô trồng lớn nhất cả nước với 4.263ha), Dak Nong, Kontum,…Hoặc vùng Tây Bắc như Sơn La.

Trồng chanh dây trong nhà kính

Hình 1: Quả chanh dây

Trồng chanh dây trong nhà kính

Hình 2: Chanh dây tím xuất khẩu EU

Mô hình trồng chanh dây nhà kính

Ở Việt Nam, chanh dây được trồng phổ biến theo mô hình trồng trên các ngọn đồi vùng cao, làm giàn leo đơn sơ. Mô hình này mang lại nhiều lợi ích như đơn giản, không tốn nhiều chi phí. Tuy nhiên, lại tiềm ẩn nhiều rủi ro như sự thay đổi khí hậu, thời tiết khắc nghiệt, sâu bệnh hại,…Hiện nay, nhiều nông dân đã trồng chanh dây theo mô hình nhà kính vì nhiều lợi ích mà mô hình này mang lại cũng như khắc phục được nhiều điểm yếu mà mô hình trồng chanh dây truyền thống mang lại. Mô hình trồng chanh dây nhà kính là một mô hình trồng chanh dây trong môi trường nhà kính, được thiết kế để kiểm soát các yếu tố môi trường như nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm,... nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho cây chanh dây sinh trưởng và phát triển. Mô hình này mang lại nhiều ưu điểm vượt trội so với mô hình trồng chanh dây ngoài trời, bao gồm:

  • Tăng năng suất và chất lượng sản phẩm: Mô hình trồng chanh dây nhà kính giúp kiểm soát tốt các yếu tố môi trường, từ đó giúp cây chanh dây sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh, cho năng suất cao và chất lượng sản phẩm tốt hơn.
  • Giảm thiểu sâu bệnh hại: Môi trường nhà kính giúp hạn chế sự xâm nhập của sâu bệnh hại, từ đó giảm thiểu chi phí sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.
  • Tăng khả năng chống chịu với thời tiết bất lợi: Môi trường nhà kính giúp bảo vệ cây chanh dây khỏi những tác động bất lợi của thời tiết như mưa, nắng, gió,...

Chuẩn bị trước khi trồng

Trước khi trồng chanh dây nhà kính, cần chuẩn bị các yếu tố sau:

  • Đất trồng: Cây chanh dây thích hợp trồng trên đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng, có độ pH từ 5,5 - 6,5.
  • Giống cây chanh dây: Nên chọn giống chanh dây có năng suất cao, chất lượng tốt, ít sâu bệnh.
  • Hệ thống nhà kính: Hệ thống nhà kính cần được thiết kế và xây dựng đúng kỹ thuật, đảm bảo đủ độ kín, độ thông thoáng và độ chiếu sáng phù hợp.

Kỹ thuật trồng chanh dây nhà kính

Các bước trồng chanh dây nhà kính như sau:

  • Chuẩn bị đất trồng: Đào hố sâu 40 - 50 cm, rộng 40 - 50 cm. Bón lót cho mỗi hố 10 - 15 kg phân chuồng hoai mục, 1kg phân lân và 0,5kg phân kali.
  • Trồng cây: Chọn cây giống khỏe mạnh, không sâu bệnh. Đào hố nhỏ ở giữa hố đã chuẩn bị, đặt cây giống vào hố và lấp đất lại. Dùng dây cố định cây chanh dây vào giàn.
  • Tưới nước: Tưới nước cho cây chanh dây thường xuyên, đảm bảo đất luôn ẩm.
  • Bón phân: Bón phân cho cây chanh dây theo định kỳ 20 - 30 ngày/lần. Có thể sử dụng phân hữu cơ, phân vô cơ hoặc phân tổng hợp.
  • Cắt tỉa: Cắt tỉa cây chanh dây định kỳ để tạo hình cho cây, loại bỏ cành sâu bệnh, cành già cỗi.
  • Thu hoạch: Chanh dây nhà kính thường cho thu hoạch sau 6 - 8 tháng trồng. Thời điểm thu hoạch tốt nhất là khi quả chanh dây chín, vỏ chuyển sang màu tím sẫm.

Một số lưu ý khi trồng chanh dây nhà kính

  • Cần kiểm soát nhiệt độ trong nhà kính ở mức 20 - 25oC.
  • Cần đảm bảo độ ẩm trong nhà kính ở mức 60 - 70%.
  • Cần sử dụng lưới chắn côn trùng để hạn chế sự xâm nhập của côn trùng gây hại.

Trồng chanh dây trong nhà kính

Hình 3: Mô hình chanh dây nhà kính

Cách làm giàn leo chanh dây

Chanh dây là loại cây thân leo nên dù trồng ngoài trời hay mô hình nhà kính thì vẫn cần làm giàn leo hỗ trợ cho chanh dây leo lên phát triển, ra hoa và đậu quả. Giàn leo thì có nhiều kiểu và nhiều loại, tùy thuộc vào loại cây trồng mà xây dựng kiểu giàn leo phù hợp. Đối với chanh dây, nên xây dựng giàn leo bằng lưới nằm ngang cao cách mặt đất 1.5m – 2m, chi tiết kiểu giàn leo và hướng dẫn làm ở bài viết “Hướng dẫn thiết kế giàn trồng cây leo đơn giản, siêu đẹp”, kiểu làm giàn này sẽ giúp chanh dây phát triển tốt nhất có thể, hướng nắng tốt, dễ thu hoạch.

Các dựng giàn leo chanh dây bằng lưới:

  • Bước 1: Tiến hành đo đạc và mua lưới, dây buộc

Trước khi bắt đầu làm giàn trồng bằng lưới, quan sát và đo đạc khu vực cần làm giàn để biết diện tích cần thiết. Sau đó, bạn có thể mua lưới có kích thước phù hợp với diện tích đó. Lưu ý chọn lưới có các mắt lưới lớn, không sử dụng loại lưới có mắt nhỏ. Khoảng cách giữa các mắt lưới nên khoảng 15-20 cm.

Bên cạnh lưới, bạn cần chuẩn bị dây buộc để căng lưới lên cao và cố định. Dùng dây thép hoặc các dây thừng nhỏ đều được làm dây buộc. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng dây nilon để buộc lưới.

  • Bước 2: Lựa chọn vị trí để dựng giàn

Sau khi đã chuẩn bị dây buộc và lưới, hãy tìm vị trí phù hợp để căng giàn lên. Vị trí này cần có độ cao khoảng 2 mét và có thể buộc lưới vào để giữ lưới trên cao.

Lưu ý không chọn vị trí quá thấp, vì sau này giàn có thể bị trùng xuống và không đủ cao. Nếu bạn không có vị trí để buộc lưới, bạn có thể dựng khung giàn hoặc sử dụng một số cọc tre cao để dựng lên và buộc cố định lưới.

  • Bước 3: Căng lưới

Sau khi đã tìm được vị trí phù hợp, sử dụng dây buộc để buộc các góc của lưới vào các vị trí đã xác định ở trên. Đồng thời, sử dụng thêm dây buộc để cố định các cạnh của lưới, giúp lưới có thể chịu được độ nặng của giàn.

Để tránh tình trạng giàn bị trùng khi dưa leo lên, bạn có thể cân nhắc sử dụng một thanh tre để chống giữa giàn, giúp giàn cao hơn và không bị trùng quá nhiều.

Lựa chọn dây làm giàn leo cho chanh dây phù hợp

Việc lựa chọn dây làm giàn leo cho chanh dây là bước vô cùng quan trọng, nó quyết định đến chất lượng giàn leo, tránh tình trạng đứt dây, đổ ngã hay sập giàn,…Hiện nay, có rất nhiều nhà sản xuất dây làm giàn leo với nhiều mức giá và chất lượng khác nhau. Một mẹo nhỏ để chọn mua dây làm giàn leo phù hợp là tìm mua sản phẩm của những nhà sản xuất uy tín, phát triển lâu đời ở Việt Nam, như vậy mua hàng sẽ an tâm hơn. Cùng với đó là các chứng chỉ chất lượng cũng như các chứng chỉ môi trường. Siam Brothers Việt Nam là nhà sản xuất dây thừng hàng đầu Việt Nam với gần 30 năm hình thành và phát triển, với các sản phẩm dây nông nghiệp chủ lực như: dây làm giàn leo, dây cột kiện rơm, dây cột chuối, dây chống đổ ngã, dây nhà kính,…Cùng với đó là hệ thống các chứng chỉ chất lượng ISO 14001, ISO 9001, chứng chỉ bảo vệ môi trường,…(Chi tiết các chứng chỉ xem ở mục “Hệ thống quản lý chất lượng”).

Ứng dụng dây thừng trong canh tác nông nghiệp

Hình 4: Hình sản phẩm dây làm giàn leo của Siam Brothers Việt Nam

Khách hàng có nhu cầu sử dụng dây làm giàn leo chanh dây, liên hệ ngay với Siam Brothers Việt Nam qua các kênh liên lạc sau: